Günümüz toplumunda hem bilgiye ulaşma hem de sosyalleşmeyi sağlama bakımından, internetin önde gelen uygulamaları arasında yer alan sosyal medya platformları, kişiler arasındaki iletişim araçlarından biri olma yolunda hızlıca ilerlemektedir. Günlük yaşam içerisinde yaşamın her alanında giderek yaygınlaşan sosyal medya kullanım pratiği, kişilerin yaşamlarının önemli birer parçası haline gelmektedir.
Sosyal medya bağımlılığından bahsedebilmek için, öncelikle bağımlılık kelimesini açıklamak gerekir. Bağımlılık fizyolojik, zihinsel ve duygusal birtakım tepkilerin gerçekleşmesine neden olan maddeye alışma, onu bırakma ya da uygulama süreçlerinde bireylerin dürtülerini kontrol edememesi şeklinde tanımlanabilmektedir. Sosyal medya bağımlılığı ise davranışsal bir bağımlılıktır.
İnternet kullanıcılarının sıklıkla ziyaret ettiği Twitter, Instagram, Facebook gibi platformlarda geçirilen vakit gün geçtikçe artış göstermekte. Yaş grupları olarak ele aldığımızda ise, örneğin çocukluk çağında ebeveynlerin çocuğuna yemek yemesi için izlettiği herhangi bir YouTube videosu da sosyal medya bağımlılığı olarak ele alınabilir. Geçtiğimiz yıllarda tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisinde yapılan araştırmalarda ise sosyal medya kullanımının oldukça arttığı gözlenmiştir. Yapılan araştırmalar, sosyal medya ağlarının yoğun olarak kullanımının bazı sorunları beraberinde getirdiğini göstermektedir. Pandemi döneminde bireylerin ruhsal durumlarını inceleyen bir araştırmada salgın ile ilgili yanlış bilgiler ve doğrulanamayan içeriklerin, sosyal medyada endişe verici bir oranda arttığı belirlenmiştir. Bu durum insanlar arasında panik ve korkuya neden olmaktadır. 7’den 70’e şu an herkesin kullandığı sosyal medya uygulamaları dijital anlamda aramızdaki iletişimi, ilişkiyi kuvvetlendirirken; maalesef gerçek dünyada sonuçlar pek de iç açıcı değil. Hayatımızı bu kadar etkisi altına alan sosyal medya bağımlılığından kurtulabilmek için ise şunları yapabiliriz:
Yeni hobiler edinmek
Zaman kısıtlaması
Yürüyüş yapmak
Aile ve arkadaşlarla daha fazla vakit geçirmek
Sosyal medya kullanımı, bireylerin gerçek hayatta yaşayacağı tatmin edici deneyimleri de stres verici deneyimleri de engelleyebilmektedir. Önümüzdeki süreçte ise sosyal medya, bireylerin yaşamsal sorunlarıyla baş etme mekanizmalarını yok eden sanal bir yanılgı haline gelebilir. Bunun önüne geçebilmek için, bireyin sosyal medya bağımlılığının oluşmasına neden olan faktörler tespit edilmeli ve gerçekçi baş etme mekanizmaları oluşturması desteklenmelidir.